627-PHÁP TỨ NIỆM XỨ/ 3
Vượt chướng ngại bằng pháp tác ý; Trong bài kinh Tiểu Không, đức Phật đã nói tu 4 Niệm Xứ là tu trong cả 4 oai nghi, vậy nếu chỉ ngồi liên tục sinh đau nhức là chướng ngại pháp thì làm sao. Trên 4 Niệm Xứ đâu cho có chướng ngại pháp được. Trong thời gian tu chứng đạo, để thắng vượt qua 5 ấm ma thì cũng phải dùng pháp tác ý để đuổi.
5 ấm ma là trong thân 5 ấm của chúng ta. 5 uẩn là 5 ấm ma, nó hiện ra những tưởng, những niệm, như niệm xui về tình dục, sắc dục là nữ sắc. Tượng trưng cho nữ sắc mới khởi ra những con gái ma vương tới quyến rủ Phật.
Tượng trưng cho những cảm thọ đau đớn trong thân thì nó hiện ra những ma vương đâm chém Phật... Những cái đó đều làm cho các con đau khổ cho nên đều dùng pháp tác ý đuổi đi. Đức Phật đuổi ma đi hết, cuối cùng bất động và chứng đạo. Đuổi tất cả những ấm ma bằng pháp tác ý. Trên đường đi cuối cùng khi sắp nhập Niết Bàn đức Phật bị đau đớn kịch liệt thì ngay đó Phật tỉnh thức dùng pháp tác ý đuổi bịnh, không còn đau nữa.
Chỉ dùng pháp tác ý để đuổi bịnh thôi, không dùng pháp khác. Cho nên người nào tu đã bị tưởng rồi nếu vượt qua được tưởng thì người đó chứng đạo.
Thí dụ con bị hành tưởng, nó bắt cái đầu con lúc lắc, hay bắt răng con nghiến, nó làm cho thân con động đậy, hay con bị sắc tưởng thấy hình ảnh Phật tiên đủ loại hết, còn nghe trong tai lải nhải này kia, nghe dạy pháp nữa thì đó là thanh tưởng... Tất cả những điều đó thuộc về 5 ấm ma hết. Vượt qua hết được thì chứng đạo.
Đầu tiên thì các con vượt qua dục của ý thức, sau đó vượt qua dục của tưởng thức. Tất cả đều dùng pháp tác ý mà đuổi. Không thể tác ý kiểu chung chung được mà phải đúng tên, đúng tướng trạng của nó. Như trong thân bị nhức đầu mà con bảo cái chân không nhức nữa thì đầu không hết đau được hay con tác ý kiểu chung chung bảo “Bịnh trong thân này hãy đi đi!” thì không hết bịnh đâu. Cái đầu đau thì bảo cái đầu đừng đau, chân đau thì bảo chân đừng đau, nó mới hết. Tác ý phải thẳng ngay như vậy. Bất kỳ niệm nào khởi lên cũng phải hiểu nội dung của nó mới tác ý chứ tác ý trật, nó không đi, nó cứ trở lui trở tới hoài, không chịu ra đâu. Cái niệm đó ý muốn cái gì, phải rõ rồi tác ý ngay nó, nó sẽ đi. Bởi đó là Trạch pháp giác chi; trạch là phải chọn cho đúng tên đúng tướng trạng của nó thì nó sẽ đi.
Khi ác pháp huân vô bằng ý thì đuổi nó cũng bằng ý. Kinh nói “Ý chủ, ý tạo tác. Ý dẫn đầu các pháp”. Ý dẫn vào pháp thiện thì sẽ bình an, còn ý dẫn vào ác pháp thì đem đến khổ đau cho các con. Ác pháp vô bằng ý thì cũng bằng ý đó mà đuổi ra, chứ không phải dùng pháp khác. Giữ giới luật thì nó chuyển được pháp ác ra pháp thiện, còn pháp như lí là pháp trực tiếp đẩy ác pháp ra. Hai pháp có hai tác dụng rõ ràng, cho nên người tu, thứ nhất là phải giữ giới, vì giới là thiện pháp nó mới chuyển ác pháp trong kho tàng nghiệp và muốn đẩy các ác pháp đó cho nhanh chóng hơn thì phải dùng pháp tác ý. Vì vậy trước khi chết đức Phật mới di chúc cho chúng ta “Lấy giới luật và giáo pháp ta mà làm thầy, làm chỗ nương tựa vững chắc”. Giới luật là thiện pháp thì đã biết rồi để nó chuyển ác pháp, đẩy ác pháp ra; còn giáo pháp của Phật là pháp tác ý, nó quán trên thân nó thì phải theo tác ý mà đẩy, cho nên nó trực tiếp đẩy ác pháp ra.
4 Niệm Xứ, giải thích cách khác Nhưng để khỏi lầm lạc qua Chánh Niệm Tỉnh Giác thì tỉnh giác là ở trên thân hành của nó, hơi thở hoặc bước đi, hoặc tay chân của các con đưa ra đưa vô, đó là tỉnh giác. Định Niệm Hơi Thở thì trụ trên đề mục của nó, còn 4 Niệm Xứ thì không trụ, nó cùng lúc ở trên 4 chỗ chứ không trụ trên chỗ nào hết. Cái tâm các con ở đâu thì biết ở đó mà khởi ý biết ở đó thì sai pháp 4 Niệm Xứ.
Trong một bài kinh có ví dụ tâm như con dế tìm chạy ra 6 cửa, chỉ quan sát nó chạy hướng nào thì cứ để vậy, không cản trở gì hết, chỉ biết thế thôi, nó ló đầu ra cửa nào thì biết thế thôi. Thí dụ nó ló qua tai thì tôi nghe, qua mắt thì tôi thấy, qua ý thì tôi khởi niệm nhưng tôi không dính mắc trong ý đó. Thí dụ như bây giờ tôi đang thanh thản, nó ló qua cái ý của tôi nhưng tôi đừng khởi niệm là tôi đang thanh thản; hễ tôi khởi niệm tôi đang thanh thản là tôi bị dính mắc, bị phóng dật. Ý ló ra đâu thì biết nó ló ra chỗ đó nhưng không khởi niệm, không cần nói nó ló ra chỗ nào hết, chỉ biết ý đang ở đâu thôi.
Cũng như không bắt con dế chạy ra cửa nào, chỉ thấy biết con dế đang chạy loanh quanh trong 6 lỗ cửa của nó thôi.
Câu chuyện con dế này ở trong Thanh Tịnh Đạo trình bày như vậy là đúng, không sai. Nhưng người ta không nói rõ câu chuyện đó là pháp hành tu 4 Niệm Xứ. Câu chuyện thì rất hay nhưng người ta không biết hành động tu là thế nào. Cho nên người ta tu 4 Niệm Xứ chỉ tu toàn một cái nào đó thôi. Hoặc là họ tu thân niệm xứ thì chỉ tu một cái đó thôi, hay tu thọ niệm xứ thì chỉ tu một cái đó thôi, hay tu tâm niệm xứ thì cũng chỉ tu một cái đó. Nhưng đạo Phật đã dạy chúng ta tu 4 Niệm Xứ; pháp 4 Niệm Xứ thì phải 4 chỗ chứ sao lại cắt ngang từng chỗ. Cho nên Thầy dạy các con quán thân là trên đó có đủ 4 chỗ hết. Như vậy mới đúng là 4 Niệm Xứ.
Bài kinh hồi nãy nói con dế chạy ra 6 cửa nhãn nhĩ tỉ thiệt thân ý là mới nói ý chạy ra pháp thôi, là 6 căn là 6 lỗ . Nói quán pháp là nói 6 cái lỗ đó.
Ở trên 4 Niệm Xứ, 6 căn này chỉ mới một chỗ pháp, nó còn phải quán thân thọ tâm nó nữa; nhưng pháp rộng đến 6 chỗ. Nó ló ra mắt thành thấy, nó ló ra tai thành nghe,... nhưng đó chỉ mới quán pháp, chứ nó chưa quán thân, thọ, tâm.
Mặc dù mắt tai mũi lưỡi thân ý là pháp nhưng chúng ta quán thân cũng là một pháp, tâm cũng là một pháp. Cái ý là tâm đó. Nó quán niệm khi nó thấy có niệm, còn không niệm thì nó thấy tâm thanh thản an lạc vô sự của nó. Ý ló đâu thì ló, các con đừng khởi niệm thì tâm thanh thản. Cho nên nó ở trên thân thọ tâm, mà thân có cảm thọ, khi nó quán thân cảm thọ thì nó chỉ quán cảm thọ thôi là quán thọ. Thân có ba trạng thái thọ: lạc, khổ, bất lạc bất khổ.
Quán thọ là quán 3 trạng thái này.
Thanh thản thuộc về tâm, còn an lạc thuộc về thân. Sự an lạc trong 4 Niệm Xứ có trạng thái riêng của nó. An lạc không nằm ở chỗ nào trong 3 thọ thuộc thân: lạc, khổ, bất lạc bất khổ. Lạc mà làm cho các con thích thú thì bị dục, nằm trong 3 thọ dục của thân. Còn lạc 4 Niệm Xứ kh ông có thích thú.

Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét