612-MINH NHÂN & CHÍ THIỆN THAM VẤN TU TẬP TỨ NIỆM XỨ/ 3

 

612-MINH NHÂN & CHÍ THIỆN THAM VẤN TU TẬP TỨ NIỆM XỨ/ 3

TB: Quán có nghĩa là quan sát, xem xét thân, thọ, tâm, pháp của mình coi có chướng ngại pháp và các cảm thọ, đau nhức thì đẩy lui bằng Định Niệm Hơi Thở, bằng tác ý hướng tâm. Còn thấy trên thân thọ tâm pháp êm re, chẳng chướng ngại gì thì ngồi chơi theo dõi cái thân coi có biến động gì không. Nhìn thân để theo dõi quan sát hành động ý niệm của thân có xẩy ra những gì. Nhìn cái thân xem xét để coi nó làm sao. Nếu nó bám chặt thân thì thôi, bằng nó hướng tâm duyên theo âm thanh, tiếng động bên ngoài thì ra lệnh bảo “Tâm không phóng dật, quay vô nhìn thân, quan sát thân, bám chặt thân”. Như vậy tức là quán thân Tứ Niệm Xứ. Quán như vậy là đúng, phải không thưa Thầy.

 Thầy phê: “Đúng vậy. Quán có nghĩa là quan sát thân, xem xét thân”.

 THẦY DẠY TỨ NIỆM XỨ

 (Những mục cần lưu ý)

 Pháp thoại ngày 16-7-2006 (âl)

 TÂM KHÔNG PHÓNG DẬT TRÊN TỨ NIỆM XỨ: TRÊN THÂN QUÁN THÂN, TRÊN THỌ QUÁN THỌ, TRÊN TÂM QUÁN TÂM, TRÊN PHÁP QUÁN PHÁP.

 Quán là quan sát, xem xét trên toàn thân. Đây là pháp tu, chứ mục đích của nó là không phóng dật. Nếu chúng ta không quán, không có pháp quán thì tâm sẽ phóng dật; cho nên chúng ta tập quán cho thuần thục để tâm không phóng dật, rồi chúng ta không quán nữa.

 Các con hiểu như vậy mới đúng, chứ đừng hiểu lúc nào cũng quán, lúc nào cũng quán hoài hoài. Quán hoài thành ra là ôm pháp hoài, rồi làm sao giải thoát?

 - Nghe tu Tứ Niệm Xứ trong 4 oai nghi thật sự không phải bắt buộc chúng ta tu hết 4 oai nghi. Ở đây tùy các con ngồi, nằm được thì tốt; ngồi, nằm không được tại vì hôn trầm thùy miên thì phải đi. Còn mấy con tỉnh thức, không bị hôn trầm thùy miên thì mấy con ngồi, nằm chứ cần gì phải đi cho nhiều. Tại vì hôn trầm nên các con phải đi để phá nó. Tùy chỗ sức tỉnh thức của các con mà đi nhiều hay ngồi nhiều, hay nằm nhiều các con tự biết thiện xảo, chứ không bắt buộc luôn luôn tu cả 4 oai nghi; nhưng sợ vì các con chỉ ôm một oai nghi tu tập sẽ bị ức chế tâm lọt vào tưởng mất, cho nên buộc các con thay đổi oai nghi để cho tưởng không đánh vào mà thôi. Thí dụ đang ngồi thấy một trạng thái gì kỳ lạ nơi thân tâm, lúc bấy giờ muốn phá nó buộc lòng phải đứng dậy đi. Đó là cách thiện xảo khéo léo giữ tâm mình quán thân, giữ tâm mình không phóng niệm, không phóng dật, sẽ đạt thành kết quả chứng đạo không khó khăn. Hãy giữ gìn đúng giờ tu sẽ thấy kết quả vô cùng an lạc.

 - Người trên thân quán thân, thí dụ bây giờ Thầy đang cảm nhận toàn thân của Thầy, giờ cái đầu Thầy nhức. Biết nhức đầu nhưng đừng khởi nghĩ nhức đầu, chỉ lo quán thân thôi, một chút xíu cái đầu hết nhức. Đó là cái pháp của Phật nói “trên thân quán thân để nhiếp phục tham ưu”. Còn bây giờ nếu thấy nhức đầu các con nói nhức quá, mình tác ý đuổi nó cái đã “Thọ là vô thường, cái nhức đầu này hãy đi đi!”. Như vậy các con đã trở về pháp Tứ Chánh Cần mất rồi.

 Ở Tứ Chánh Cần có 4 pháp tác ý, còn ở Tứ Niệm Xứ thì không động tới cái cảm thọ đó đâu. Tâm khởi niệm thiện, niệm ác thì mặc kệ nó, “Tao chỉ biết quán thân chứ chẳng biết, chẳng quan tâm tới mầy đâu. Mầy xẹt vô tao biết, tao tỉnh chứ tao đâu ngu hay ngủ gật mà không biết”. Khi đang quán thân mà các niệm khởi xẹt vô lúc đang tỉnh biết quán thân thì các niệm đó dừng liền tức khắc, nó không tiếp tục tư duy nữa đâu, tự nó nhiếp phục cái niệm đó, làm cho niệm đó mất đi rồi, không còn niệm, thiện ác nào vào chỗ Tứ Niệm Xứ được. Nếu các con biết niệm thiện, niệm ác là do các con khởi niệm ra. Như vậy, các con ở Tứ Chánh Cần rồi, chứ không phải đang ở Tứ Niệm Xứ nữa. Tứ Niệm Xứ chỉ biết quán thân thôi, đừng cho mất cái quán. Mục đích quán Tứ Niệm Xứ là nhiếp phục tham ưu trên thân, tất cả những cái chướng ngại từ cái niệm cho đến cái cảm thọ của nó.

 Nhưng mình có gan dạ đủ không. Nếu đau quá, “Trời ơi đau quá! Kiểu này quán hết nổi rồi” thì xuống Tứ Chánh Cần; ai biểu ngồi cao mà rên! Mình quán không nổi thì mình biết sức mình định tỉnh chưa đủ “lực”, vậy thì trở về Tứ Chánh Cần dùng pháp Định Niệm Hơi Thở đẩy lui, hoặc dùng Định Vô Lậu quán xét mà xả. Hoặc nhớ nhà, nhớ vợ, nhớ con thì quán xét đây là ái kiết sử, đây là nhân quả mà xả; chứ cứ lải nhải kiểu đó thì làm sao ở trên Tứ Niệm Xứ được. Nếu nhiếp phục tham ưu được thì ở trên Tứ Niệm Xứ, còn quán không được thì lùi xuống Tứ Chánh Cần tu tập. Khi phá cảm thọ, ái kiết sử, nhân quả rồi thì mình trở lên Tứ Niệm Xứ mà quán. Cứ lên... cứ xuống... trồi lên, tuôt xuống, chừng nào nó nằm trọn trên Tứ Niệm Xứ thì mới gọi là trên thân quán thân, còn không thì cứ trồi lên tuôt xuống như vậy để tu.

 - Tu Tứ Niệm Xứ thì không có thì giờ nghỉ, bởi vì Tứ Niệm Xứ là cái pháp nó luôn luôn ở trên bốn chỗ thân thọ tâm pháp. Tứ Chánh Cần thì có thì giờ nghỉ. Tứ Niệm Xứ thì không có, nghĩa là chúng ta ngồi chơi chứ có làm gì đâu; đâu có pháp nào đâu mà nhọc nhằn mà cần phải nghỉ, cho nên luôn luôn tự nó tự động quán. Nếu dụng công mà quán là có pháp tu, đó là ta đã ở Tứ Chánh Cần, ở Định Niệm Hơi Thở: “Cảm giác toàn thân tôi biết tôi hít vô; cảm giác toàn thân tôi biết tôi thở ra”; còn Tứ Niệm Xứ thì không xả nghỉ, chỉ biết quán, lúc nào nó cũng như vậy, bám chặt thân. Cho nên mới nói 7 ngày, 7 tháng, 7 năm chứng đạo.

 Nên lưu ý: Mình đang dụng công là ở trên Tứ Chánh Cần, còn mình không dụng công là ở trên Tứ Niệm Xứ mà Tứ Niệm Xứ thì không pháp tu, chỉ biết quán, không xả nghỉ, nó luôn luôn ở trên thân của nó, cho nên lúc nào cái niệm gì đến nó “tự quán nhiếp phục hết”. Khi ngồi tự nhiên cảm thấy “Tâm thanh thản, an lạc, vô sự” thì tự động nó cảm thấy toàn thân của nó bởi lẽ nó quán thân nó thì nó phải thấy toàn thân của nó chứ sao không thấy được.

 Bước vô Tứ Niệm Xứ, đức Phật xác dịnh thời gian 7 ngày, 7 tháng, 7 năm liền; sao Tứ Chánh Cần đức Phật không nói? - Tại vì Tứ Niệm Xứ không có thời gian nghỉ cho nên nó có thời gian 7 ngày, 7 tháng, 7 năm chứng quả chứ sao. Đức Phật 49 ngày chứng đạo là ở trên Tứ Niệm Xứ chứ không phải ở trên Tứ Chánh Cần.

 Đức Phật nhập vào Sơ Thiền được đâu phải khơi khơi ở ngoài nhập vô liền. Bao đời cũng phải ở trên Tứ Niệm Xứ thân, thọ, tâm, pháp. Muốn vào định nào cũng phải ở trên bốn chỗ đó; phải đi vào Tứ Niệm Xứ mới vào tứ Thánh Định được, bởi vì Chánh Niệm rồi mới Chánh Định, chứ chưa Chánh Niệm thì làm sao Chánh Định được.

 Điểm lưu ý: Chánh Niệm là chỗ quan trọng rất lớn, nó nằm cái chỗ tâm không phóng dật và bất động tâm. Từ cái gốc bất động tâm đó mới vào được Sơ thiền, Nhị thiền, Tam thiền, Tứ thiền.

 Mục đích của đạo Phật vạch ra rất rõ ràng, không lờ mờ, tu một cách ảo tưởng, không cụ thể. Cho nên khi Thầy dạy, các con biết rõ pháp của Phật thì sau này không có một ai nói sai, dối gạt các con được đâu.