204- 6- VÔ MINH LÀ THẤY BIẾT CÁC PHÁP, NHƯNG KHÔNG ĐÚNG NHƯ THẬT

 

204- 6- VÔ MINH LÀ THẤY BIẾT CÁC PHÁP, NHƯNG KHÔNG ĐÚNG NHƯ THẬT

(31:30) Câu hỏi kế của cô Diệu Quang hỏi Thầy:

“Thế nào là vô Minh, thế nào là Minh?”

Đáp: “Vô minh là thấy biết các pháp không đúng như thật.”

Nghĩa là bây giờ đó, mình thấy cái thân này là thật, đó là thấy không đúng rồi đó. Thấy cái thân này là của mình, là không đúng rồi. Mà chấp cho cái thân này là cái ngã của mình, là đó là cái trật rồi, cái sai rồi, bởi vì mình thấy không đúng.

Mà cái thấy không đúng, như vậy chớ không phải là mình không biết đâu, mình biết rõ cái thân, nhưng mà mình cho cái thân mình là có thật, cho cái thân mình là của mình, không phải của người khác. Nhưng mà không ngờ nó không phải là của mình, cũng không phải là của ai hết, nó chỉ là duyên hợp thôi. Không ngờ mình không hiểu đúng như vậy, cho nên vì vậy mình lầm chấp. Mà mình lầm chấp thì nó làm cho mình đau khổ.

Cho nên ở đây Thầy đáp:

“Vô Minh là thấy biết các pháp không đúng như thật,” nghĩa là thấy sai. Thấy sai, cho nên mình thấy sai là mình thấy cái thân này là của mình nè, mình thấy cái thân này là cái ngã của mình nè, cho nên vì vậy mình chấp nó là tôi đó, do đó cho nên mình không thấy nó đúng như thật, cho nên mình bị lầm chấp nó.

“Ví dụ thấy thân này lầm chấp cho là ngã, là của mình hoặc cho tâm mình là linh hồn, là ý thức, là thanh tịnh, là Phật Tánh, đó là Vô Minh.”

Nghĩa là thậm chí như cái người mà cho ở trong cái thân này đó, cho cái tâm của mình là Phật Tánh, hay cho cái biết của mình là Phật Tánh, thì cái người đó là cái người đã vô minh. Cho nên các thiền sư nói họ minh chớ sự thật ra họ đang vô minh, họ lầm chấp một cái bản ngã của họ mà họ không thấy, cho nên họ chưa phải là minh, mà họ là vô minh.

“Cho nên có người cho có linh hồn. Vì cho có linh hồn đó mà người ta phải cầu siêu, cầu an, phải cầu khẩn thế này, thế khác.”

Chết đi thì người ta tưởng tượng như cái linh hồn đó nó còn quấn quýt ở bên những người thân của mình, đó là những cái vô minh, cái không thấy rõ. Vì vậy mà người ta đốt tiền, vàng mã, đốt nhang để cúng cho những linh hồn đó, để về mà hít những cái hơi nhang đó để mà cho nó no bụng, thì thiệt là mình ngu si quá ngu si, quá mê muội, vô minh quá vô minh.

Cho nên cái ý thức thanh tịnh là Phật Tánh, đó cũng đều là những cái sự vô minh không à, mình cho đó.

Bởi vì cái thân Ngũ Uẩn của chúng ta, nó có năm uẩn: sắc, thọ, tưởng, hành, thức. Năm cái uẩn này khi một người chết rồi, thì nó rã tan tành, nó không còn một cái uẩn nào hết, nó không còn có cái linh hồn, nó không còn có cái tâm thức nào mà còn lại hết, nó toàn bộ nó mất tiêu hết, nó không còn một cái vật gì ở trong cái thân Ngũ Uẩn này. Hiện giờ thì người nào cũng có thân Ngũ Uẩn đó, nhưng mà khi chết rồi thì nó không còn có một cái vật gì mà còn lại ở trong đó hết.

Nó còn lại để đi tiếp tục tái sanh luân hồi là cái hành động hàng ngày chúng ta thiện với ác, cái hành động đó nó tạo thành một cái nghiệp, cái nghiệp lực, nó đi tái sanh để mà trả những cái nhân quả thiện ác của nó kế tiếp mà thôi, chớ nó không phải có một cái gì còn ở trong thân này, để chuyển qua bên kia để trả cái nghiệp nhân quả đó, không phải.

(34:46) Cho nên nhân quả nó không có trả nhân quả, mà nhân quả thì nó phải thọ lấy, có khổ, có này, có kia, tự nó thôi. Cho nên khi mà thân chúng ta khổ là cái nhân quả khổ chớ không phải ta là người chịu khổ.

Nhưng vì chúng ta lầm chấp, vô minh lầm chấp, cho nên chúng ta thấy chúng ta đang bị đau, đang bị khổ, đang bị hành hạ. Đó là cái lầm chấp, cái ngu si của chúng ta, lầm chấp, không hiểu đúng Chánh Pháp, không hiểu đúng cái thật sự của pháp, cho nên chúng ta mới đau khổ, chúng ta mới rên la, chúng ta mới thấy nghèo đói, chúng ta mới thấy là danh, là này kia nọ. chớ sự thật chúng ta lầm, chúng ta vô minh.

Nghĩa là bây giờ mình nghèo, mình thấy mình muốn phải làm sao cho bằng người, hơn người, đó là mình đã vô minh, mình không thấy được cái sự thật của nhân quả. Mà khi thấy được nhân quả thì chúng ta có thấy cái gì là phải hơn, phải thua với ai đâu.

Mà chính ở trong cái ngã mạn, ở trong cái mạn, thì Đức Phật nói có ba cái ngã: Cái thứ nhất là mình hơn, tức là ngã mạn, cái thứ hai là mình thấy bằng người khác, cái thứ ba là mình thấy kém, ba cái này đều thuộc về mạn. Đó thì, do cái lầm chấp đó mới sanh ra cái ngã mạn của chúng ta.

Cho nên chúng ta nói: “Ờ, bây giờ phải danh dự, phải làm sao cho mình, phải có nhà sang, cửa đẹp, phải có xe hơi, phải có đủ thứ, để cho bằng người ta, hơn người ta, để cho người ta đừng chê mình.”

Vậy người ta chê mình là cái gì, mà khi mà mình đã làm người minh rồi, mình hiểu rồi, thì cái gì là của mình nữa đâu? Để cho mình chạy theo một cái danh hão như vậy, để cho đời của mình quá khổ? Tại sao mình điên đảo quá vậy, mà không thấy nhân quả?

Nhân quả, khi mình tạo cái nhân nào, thì cái đời sống của mình hiện giờ, mình đang thọ những cái quả đó. Nghèo đói cũng do cái nhân quả không tốt của mình, thì tại sao mình lại làm cho nó trở thành giàu sang lên được sao? Chuyện đó không bao giờ có.

Cho nên vì vậy mà chúng ta là cái người minh, thì chúng ta thấy rất rõ, đó là một cái hình ảnh giả tạo, không thật. Mà do cái vô minh mà mình lầm chấp, do cái ngu si không thấy các pháp nó thật sự, cho nên mình lầm chấp tưởng cái đó là cái danh dự, tưởng cái đó là cái này cái kia, cho nên mình cứ cố gắng để cho mình tạo cái danh, tạo cái đó để mà che đậy cái sự nghèo đói, cái sự này. Nghèo đói là do nhân quả chớ đâu phải nghèo đói là do mình làm?

“Thân này do duyên hợp mà thành, lầm chấp trong thân này có Phật Tánh thường, lạc, ngã, tịnh, đó là vô minh.”

Đó thì, ở đây cái người tu, mà người ta cũng lầm chấp không thấy cái thân là do đất, nước, gió, lửa hợp lại, hay hoặc là Ngũ Uẩn hợp lại, có thân tâm ở trong này, có thọ ở trong này, thì thân Ngũ Uẩn hợp lại, sắc, thọ, tưởng, hành, thức hợp lại để thành thân.

Thế mà lầm chấp cái thân này, ở trong đó khi chết rồi nó còn có một cái thường hằng, cho nên gọi là Phật Tánh “thường, lạc, ngã, tịnh”, nó có bốn cái đức của nó là thường, lạc, ngã, tịnh. Cũng đó là một sự vô minh của các thiền sư.

(37:46) Còn minh là sao đây? Đây là chỉ để cho chúng ta biết được cái sự vô minh, cái sự ngu muội, cái sự không thấy thật sự, cho nên chúng ta chạy theo một cái giả dối, một cái duyên hợp.

Duyên hợp nó đâu có bản chất thật của nó được? Nó hợp rồi nó phải tan, cũng như mây hợp rồi mây tan, thì làm sao mà nó thường xuyên cái đám mây đó ở trên trời được!

Cho nên ở đây, thì khi mà hiểu biết được Phật pháp, thì chúng ta nhìn đời bằng cái đôi mắt nhân quả. Và nhìn cái cuộc sống mọi vật, các pháp ở trong thế gian này đều là do những cái duyên hợp.

Vì vậy mà bây giờ các nhà khoa học người ta cũng thấy rằng các pháp đều, các vật dụng đều là những cái điều kiện hợp lại mới có. Cũng như cái bàn này nó cũng phải là duyên hợp rồi, từ cái cọng mây người ra vót ra, rồi từ đó những cây đinh, rồi từng đó những cái sợi mây người ta cột lại, rồi người ta đóng nó thành cái bàn.

Chớ đâu khi không mà một mình nó nó thành cái bàn được sao? Không lẽ lấy cây đinh nó là cái bàn? Không lẽ lấy cọng mây này để ra rồi nói cái bàn? Ít ra nó cũng phải có những cái việc của người ta kết hợp lại, thì do cái duyên mà kết hợp lại nó mới thành được cái bàn.

Đó thì chúng ta lầm chấp, ngỡ tưởng là có một cái gì đó duy nhất, nó không có hợp lại mà nó thành, thì cái này là không có rồi.