687- QUÁN PHÒNG HỘ CÁC CĂN TRÊN BỐN NIỆM XỨ

 

687- QUÁN PHÒNG HỘ CÁC CĂN TRÊN BỐN NIỆM XỨ

(30:05) Bây giờ bài kế tiếp:

“Lại nữa, này các tỳ kheo, tỳ kheo sống quán pháp trên các pháp đối với nội xứ, ngoại xứ. Này các tỳ kheo, thế nào là tỳ kheo sống quán pháp trên các pháp đối với nội xứ, ngoại xứ? Này các thầy tỳ kheo, ở đây tỳ kheo tuệ tri con mắt nội xứ và ngoại xứ”.

Thì các thầy biết rằng, mát tai mũi miệng thân ý và ngoại xứ thì có sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp, đó là nội xứ và ngoại xứ. Nó rõ ràng, để mà tiếp xúc nhau.

“Này các thầy tỳ kheo, ở đây thầy tỳ kheo tuệ tri con mắt và tuệ tri sắc”.

Có con mắt này thấy cái ca này, thì nếu mà mình không biết, mà mình biết thì tức là mình phải nhận ra nó rõ ràng.

“Do duyên hai pháp này, kiết sử sanh khởi.”

Nó khởi ra ham muốn, muốn có cái vật này, cho nên con mắt nó thấy cái sắc là cái vật này, do đó nó sanh ra cái dục, tức là nó muốn có cái ca này, dục tức là lòng ham muốn của mình đó.

Cho nên nó gọi là sáu nội xứ và ngoại xứ của nó. Ngoại là bên ngoài, nội là cái gì? Nội là con mắt của mình, ngoại là cái ca này. Đó là mình hiểu như vậy, tức là khi mà con mắt mình tiếp xúc với cái vật bên ngoài, thì lúc bấy giờ mình tuệ tri được nó.

Cho nên mình thấy hai cái duyên pháp này nó sanh ra kiết sử, nó làm cho mình ham thích. Tức là nó trói buộc mình, nó làm cho mình cần phải có cái này, cho nên nó bị trói buộc. Do đó khi mình biết được cái tâm của mình nó sanh ra cái lòng dính mắc đó, cái kiết sử, thì như vậy mình tuệ tri như vậy, mình cũng biết như vậy.

“Với kiết sử chưa sanh, nay sanh khởi.”

Tức là cái lòng ham muốn mình nó sanh ra.

“Vị ấy tuệ tri”

Tức là vị ấy biết

“Với kiết sử đã sanh”, hay hoặc là nay nó đoạn diệt, thì mình biết bây giờ nó hết tham rồi. Còn hồi nãy nó ham thì mình biết nó ham, còn bây giờ nó hết ham rồi, nó thấy mà nó không ham nữa. Hồi nãy thì nó vừa thấy nó ham muốn, bây giờ nó thấy mà nó không ham muốn, là mình biết là nó đoạn diệt rồi.

“Vị ấy tuệ tri như vậy và với kiết sử đã đoạn diệt tương lai không sanh khởi nữa, vị ấy tuệ tri như vậy”.

(32:17) “Tuệ tri tai”

Thì cái lỗ tai đối với tiếng, cái lỗ mũi thì đối với mùi, tất cả sáu cái giới của nó, mắt, tai, mũi, miệng, thân, ý đối với sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp, tất cả những cái này nó đều do cái chỗ đó mà nó sanh ra những cái kiết sử, nó làm cho trói buộc mình dính với cái vật đó, dính với cái Sắc đó, để cho mình sanh ra những cái tâm tham muốn.

Mà sanh ra những cái tâm ham muốn thì mình biết nó ham muốn, thì bắt đầu mình tìm cách mình đoạn diệt nó, mà nó không có sanh ra ham muốn, thì mình khỏi cần đoạn diệt. Mà nó có sanh ham muốn mà mình nỗ lực mình đoạn diệt, thì mình biết nó là đoạn diệt rồi, nó không còn sanh nữa.

Thì như vậy là tâm mình tu tới đâu mình biết mình giải thoát được đến đó một cách rất rõ ràng. Nhìn cái pháp này thấy nó ham muốn biết liền, nhìn cái pháp kia thấy nó không ham muốn biết liền, mà nó không ham muốn cũng biết liền.

Do cái chỗ đó là cái chỗ mình tuệ tri, cái chỗ mình hiểu biết, để làm cho cái tâm mình không dính mắc các pháp.

Như vậy là trên pháp quán pháp mà mình biết rõ như vậy. Vậy khi tâm mình bị dính mắc đó thì mình phải đem Định Vô Lậu mình quán xét để cho mình xả cái vật đó ra, nó không còn dính mắc với cái vật (đó) nữa.

Vậy thì, bây giờ ở đây thì người ta, ở trong bài kinh này không bảo mình phải dùng cái Định Vô Lậu mà chỉ nói là phải đoạn diệt. Vậy thì mình biết muốn đoạn diệt cái vật này ra khỏi con mắt của mình đang dính nó, đang khởi cái tâm tham muốn, thì do đó mình phải đem cái Định Vô Lậu mình phá đi, mình mới quán xét, mình thấy cái vật này nó như thế nào, làm sao để cho mình đừng có dính mắc nó nữa, để cho nó được vô lậu, nó không còn bị trói buộc nữa.

“Vị ấy sống an trú chánh niệm như vậy với hy vọng hướng đến chánh trí, chánh niệm và vị ấy sống không nương tựa, không chấp trước một vật gì trên đời. Này các tỳ kheo như vậy là tỳ kheo sống quán pháp trên các pháp đối với sáu nội xứ”.

Nghĩa là mình sống mà mình làm cho nó chấm dứt được như vậy đó, đó là mình trên các pháp đó mà mình đã chấm dứt được như vậy, tức là mình không bị dính mắc trong cái tâm tham muốn của mình.

Mà tâm tham thì ác pháp, thì quý thầy cũng đã thấy rõ rồi, bởi vì tham, sân, si, mà hễ mình có tham muốn một cái vật gì nó là ác pháp rồi. Nó khởi ra ham muốn, nó thấy vật này mà nó ham muốn, tức là bị ác pháp tham rồi. Cho nên vì vậy mà ngay đó là phải tìm mọi cách đoạn dứt.

(34:39) Cho nên ở trong Tứ Chánh Cần dạy mình thấy rất rõ. Là khi mà mình bị cái ác pháp rồi, thì ngay đó là mình cần phải đoạn dứt, đoạn dứt thì mình tu cái Định Vô Lậu rồi, phải không?

Còn mình ngăn chặn nó không cho (sanh) thì cái Chánh Niệm Tỉnh Giác Định và cái Định Niệm Hơi Thở. Rõ ràng là những cái pháp này đều dạy chúng ta đặt tất cả những cái định này ở trên này để thực hiện nó chớ không có gì hết.

Cho nên ở đây, khi mà thấy con mắt mình dính cái vật này, mà mình muốn cho nó đừng có sanh khởi dính cái vật này, thì bắt đầu mình phải tu Định Vô Lậu, thì như vậy là rõ ràng ở trên Tứ Chánh Cần vẫn tu Định Vô Lậu để cái ác pháp tham này, cái tâm tham muốn của chúng ta nó sẽ dứt, thì tức là ác pháp chứ gì!

Ở đây chúng ta nghe không phải là ác pháp tâm tham trong đó, nhưng mà trong thập ác và Thập Thiện thì tham là một ác (pháp) mà, mà đây là tham dục, tham là ham muốn chớ có gì.

Đó, thì thấy như vậy rõ ràng là ở trên cái Tứ Niệm Xứ, dù là chúng ta quán cái pháp của Phật dạy, cái pháp đó nó không ngoài cái Tứ Chánh Cần, phải không? Mà cũng không ngoài các cái định mà chúng ta đang tu. Cho nên chúng ta đâu có rối ren vì phải tu cái này, cái kia đâu?

Cho nên đọc cái Tứ Niệm Xứ này nếu mà không giải thích thì chúng ta thấy bây giờ trên pháp đó phải quán về cái Ngũ Uẩn như vậy, như vậy là sao?

Nên hồi nãy thầy nói Định Niệm Hơi Thở chúng ta nương thì chúng ta phá cái Ngũ Uẩn rồi đó, phải không? Nhưng mà chúng ta câu hữu với cái Định Vô Lậu để mà chúng ta phá, thì chúng ta quán: “cái Sắc, cái thân Ngũ Uẩn này không phải là của tôi, tôi hít vô, không phải là của tôi, tôi thở ra!”

Rõ ràng là mình câu hữu được cái (Định Niệm) Hơi Thở với cái Định Vô Lậu trở thành một cái pháp hướng để mình nhắc nó, để mình xả được cái thân Ngũ Uẩn của mình, đó là cái trên pháp Ngũ Uẩn. Còn bây giờ ở đây thì nó trên sáu cái nội xứ và ngoại xứ để cho mình phá cái tâm dính mắc của mình, thì nó cũng là Định Vô Lậu rồi.

Thì các thầy thấy, trên toàn bộ cái Tứ Niệm Xứ, từ hồi nào tới giờ Thầy đã đưa ra, từ cái Tứ Chánh Cần, mà đem ba cái pháp để mà tu tập Tứ Chánh Cần, thì Tứ Chánh Cần nó nói tổng quát rất rõ ràng là các pháp ác và các pháp thiện.

Ở đây thì mọi sự dính mắc tức là bị tham ái của chúng ta, cho nên vì vậy mà muốn đoạn tham ái là ác pháp thì trên Tứ Chánh Cần nó đã xác định cho chúng ta biết rồi, thì trên Tứ Niệm Xứ này thì chúng ta cũng dùng Định Chánh Niệm Tỉnh Giác, Định (Niệm) Hơi Thở và Định Vô Lậu mà chúng ta tu tập, phải không?

Cho nên vì vậy mà trên pháp này chúng ta vẫn làm chủ được những cái điều như ở Tứ Chánh Cần mà chúng ta tu tập, chớ đâu phải ngoài các pháp khác mà tu tập đâu?