685- QUÁN DUYÊN HỢP DUYÊN TAN CỦA THÂN NGŨ UẨN TRÊN BỐN NIỆM XỨ

 

685- QUÁN DUYÊN HỢP DUYÊN TAN CỦA THÂN NGŨ UẨN TRÊN BỐN NIỆM XỨ

(13:25) “Lại nữa, này các thầy tỳ kheo, tỳ kheo sống quán pháp trên các pháp đối với năm thủ uẩn”.

Bây giờ cũng còn ở trên pháp, mà pháp này là pháp năm thủ uẩn, tức là nói về cái thân Ngũ Uẩn của chúng ta nè, để chúng ta không còn chấp nó, để không còn dính nó, để xả nó, để không thấy nó là mình, là bản ngã của mình.

Bây giờ chúng ta tiếp tục, bây giờ đối với năm thủ uẩn. Năm thủ uẩn là một cái pháp: Sắc, Thọ, Tưởng, Hành, Thức Uẩn.

Đối với cái thân ở trên thân Ngũ Uẩn này, thì chúng ta phải đặt nó ở trên bốn cái chỗ niệm này, tức là Tứ Niệm Xứ này, chúng ta mới đặt cái thân này mà chúng ta quán sát cái thân Ngũ Uẩn.

“Đây là Sắc, đây là Sắc Tập, đây là Sắc Diệt. Đây là Thọ, đây là Thọ Tập, đây là Thọ Diệt. Đây là Tưởng, đây là Tưởng Tập, đây là Tưởng Diệt. Đây là Hành, đây là Hành Tập, đây là Hành Diệt. Đây là Thức, đây là Thức Tập, đây là Thức Diệt.”

(14:31) Đó thì như vậy thì thấy rõ ràng là Phật dạy như thế này nè: “Đây là Sắc Tập”. Sắc Tập như thế nào? Mình phải hiểu rõ mình mới biết Sắc Tập.

Bây giờ thân chúng ta đây là cái Sắc, bây giờ Sắc Tập, thí dụ như bây giờ nó tập hợp trở lại, nó gom trở lại, thì bắt đầu nó gom trở lại như thế nào? Đây là cái thân của chúng ta, rồi đây là những cái thực phẩm mà chúng ta bỏ vào nuôi cái thân của mình, gọi là Sắc Tập.

“Đây là Sắc Tập”, thí dụ như bây giờ một người, bây giờ đây là một cái thân của chúng ta nó tập khởi cái gì? Nó tập khởi những cái bệnh tật, đó là nó tập khởi trở lại đó, nó sanh ra những cái thọ, đây là cái thọ.

Bây giờ thí dụ như nó tập khởi. Bây giờ cái Sắc của chúng ta nó không có những cái vật này, bây giờ nó tập khởi xung quanh cái Sắc của chúng ta, nó làm cho chúng ta có cái bàn, cái này, thì đó là nó gây cho chúng ta có cái sự dính mắc.

Đó thì nó “tập” để làm gì? Nó “tập” để nó tạo ra cái khổ, cho nên đây là “Sắc Tập”. Đây là sắc, đây là cái thân, thì cái thân chúng ta hoàn toàn độc lập có mình nó đây. Bây giờ Sắc Tập, thì bây giờ nó những cái bàn, cái ghế, cái nhà cửa này, các vật dụng này, rồi bà con, anh em ruột thịt của mình ds, bắt đầu nó gom lại, nó làm cho mình, những cái vật này nó làm cho gom lại, nó tạo thành một cái Sắc Tập.

Một cái Sắc Tập thì nó tạo cho mình như thế nào? Có người này, người kia, có cái bàn, cái ghế thì nó mất, nó làm cho chúng ta đau khổ. Cho nên ở đây mình phải rõ được cái Sắc Tập và Sắc Diệt, lần lượt mình bỏ ra, bỏ ra làm cho những cái này, nó còn lại đây một cái Sắc thôi. Cho nên từ đó nó rã lần, rã lần ra, nó làm cho mình không có khổ đau nữa.

(16:21) “Đây là Thọ”, đây là cái cảm giác của mình nè, cảm giác mình đang không bất lạc thọ, bất lạc, bất thọ khổ nè, mà đây là thọ lạc. Bây giờ nó tập hợp tất cả các thọ lại, bây giờ là cái thân thọ nè, bây giờ là cái tâm thọ nè, mình đang tức mà cái chân bị đau nữa nè, đó là “tập”, nó tập cái thọ lại. Cái chân mình bị ghẻ đau, mà cái tâm mình nó lo lắng cho cho cái mụn ghẻ này, thì đó gọi là tập thọ.

“Đây là Thọ Diệt.” Bây giờ từ cái chỗ mụn ghẻ này hết đau, và đồng thời cái bệnh nó hết, đó là cái Thọ Diệt. Hay hoặc là bây giờ cái đầu nhức, mà bây giờ mình dùng cái pháp hướng mà cái đầu nó hết nhức, thì đó là cái Thọ Diệt.

“Đây là Tưởng”, đây là cái tưởng của mình nè, bây giờ mình nghĩ cái này, nghĩ cái kia đó là Tưởng Tập, nó tập lại. Nếu mà những cái tưởng này nó là thiện, thì nó làm cho mình không có sao hết, mà nó là tưởng ác thì tức là nó nghĩ ngợi, nó suy tư, nó tính toán điều này, mưu mô cái kia, đó là tưởng ác.

Bây giờ cái tưởng của mình, cái vọng tưởng của mình trong này nó không có tập lại, mà hoàn toàn là nó không có niệm tưởng nào hết thì đó là Tưởng Diệt.

“Đây là Hành, đây là Hành Tập, đây là Hành Diệt.”

Cái Hành Tập như thế nào? Cái hành động như bây giờ thân mình đang đi mình biết đi, rồi đầu mình suy nghĩ, thì đó là Hành Tập. Nó vừa đi mà vừa suy nghĩ, nó là Hành Tập, các hành nó tập lại, nó tập hợp trở lại, mà vừa đi mà vừa suy nghĩ. Hay hoặc là vừa đi mà vừa tính toán điều này thế kia, tức là “tập”.

Mà bây giờ mình đương đi, mà mình không có nghĩ ngợi, không có gì hết, mà cũng không có biết cái hành động đi của mình, đây là Hành Diệt, đó.

“Đây là Thức”, cái thức đây là cái biết của mình đây. Mà “đây là Thức Tập”, bây giờ Thức Tập, bây giờ nó biết c ái này, cái nọ, nó biết cái bàn, cái ghế, cái tập giấy, cái này nọ kia, nó tập hợp trở lại, những cái biết này đủ thứ đồ vật này, tất cả những cái này gọi là Thức Tập.

Bây giờ “Thức Diệt”, là bây giờ nó ngồi đây mà nó không còn biết cái gì nữa hết, thì tức là nó diệt, cái thức nó diệt. Cái ý thức nó đã không phân biệt một vật gì nữa, tức là nó diệt, tức là cái ý thức thanh tịnh.

“Như vậy vị ấy sống quán pháp trên các nội pháp, hay sống quán pháp trên các ngoại pháp, hay sống quán pháp trên các nội ngoại pháp. Hay vị ấy sống quán tánh sanh khởi trên các pháp, hay sống quán tánh diệt tận trên các pháp, hay sống quán tánh sanh diệt trên các pháp.

Có những pháp ở đây những vị ấy sống chánh niệm như vậy với hy vọng hướng đến chánh trí, chánh niệm. Và vị ấy sống không nương tựa, không chấp trước một vật gì trên đời này.

Này các tỳ kheo, như vậy là tỳ kheo sống quán pháp trên các pháp đối với năm thủ uẩn”.

(19:11) Bây giờ thì các con cũng như quý thầy thấy rõ, là ở đây Phật dạy chúng ta trên cái Tứ Niệm Xứ này, nó rất rõ ràng.