234- 3- TÂM BẤT ĐỘNG LÀ TÂM KHÔNG CÒN PHÓNG DẬT

 

234- 3- TÂM BẤT ĐỘNG LÀ TÂM KHÔNG CÒN PHÓNG DẬT

(3:18) Giờ chúng ta sẽ tiếp tục bài học. Trước khi học thì Thầy trả lời một số câu hỏi của các thầy và các cô. Bữa nay chúng ta sẽ học hết cái bài Tứ Niệm Xứ, và đồng thời thì có một số quí thầy hỏi về cái Tứ Niệm Xứ có những cái phần rất là cụ thể. Rồi Thầy cũng sẽ trả lời.

(3:46) Câu hỏi thứ nhất, ở đây là Hải Tâm, nhưng mà hôm nay Hải Tâm Thầy thấy là chắc đi bận công việc gì rồi.

Hỏi: “Thưa Thầy! Tâm bất động là tâm dễ quay vào trong phải không thưa Thầy? Trạng thái như thế nào biết tâm quay vào trong? Khi tiếp duyên nhiều muốn tâm quay vào trong thì con phải tu như thế nào?”

(04:14) Đáp: “Tâm ly dục ly ác pháp là tâm bất động.”

Khi nào mà cái tâm của mình mà nó ly được cái lòng ham muốn với các ác pháp như tham, sân, si thì nó sẽ là bất động. Mà tâm mà nó bất động thì nó không còn phóng dật.

Phóng dật - chữ “phóng dật” của Phật ở đây là cái tâm của mình nó chạy theo trần cảnh, mà cái tâm gọi là chạy theo trần cảnh, thì nó do sáu cái cửa của nó mà nó chạy theo.

Thí dụ như mắt thì nó thấy cái sắc, cái vật này, vật kia, cái hình ảnh này, hình ảnh kia. Tai thì nó nghe âm thanh. Mũi thì nó ngửi mùi hương, mùi thơm, mùi thúi. Lưỡi thì nếm những cái vị.

Do ly ác pháp với cái tâm dục, thì cái tâm nó sẽ không phóng dật ra. Mà nó không phóng dật tức là sáu cái mắt, tai, mũi, miệng, thân, ý của mình, nó sẽ đóng lại. Tức là không phải là nó nhắm mắt lại hay hoặc là nó bịt lỗ tai nó lại, nó vẫn nghe, nhưng mà cái tâm nó không có duyên theo những cái cảnh vật, âm thanh, sắc tướng ở bên ngoài. Cho nên vì vậy mà cái tâm luôn luôn lúc nào nó cũng thanh thản.

Còn cái tâm mà phóng dật, luôn luôn nó chạy ra ngoài, cho nên mỗi cái sắc tướng, hình sắc, âm thanh gì bên ngoài thì nó bị dính mắc liền. Nó thấy cái đó nó phân biệt ra cái đó nó đẹp, cái đó nó xấu, cái đó nó như thế này, thế khác. Cho nên nó làm cho cái tâm nó dễ bị dính mắc.

Chữ “phóng dật” ở đây có nghĩa là cái tâm luôn luôn nó đón tiếp những cái, sáu cái trần ở ngoài. Nó đón tiếp, rồi nó nhận vào, rồi nó sanh ra cái tâm thương mến, hay hoặc là giận hờn phiền não, nó mới trở thành cái ác pháp.

Đó cho nên vì vậy khi mà cái tâm ly dục ly bất thiện pháp là cái tâm bất động, mà cái tâm bất động là tâm không phóng dật. Nó không chạy theo trần cảnh nữa, tự nó quay vào trong thân nó, bây giờ nó cứ nhìn vào cái hành động của thân nó.

Cái thân thở nó biết nó thở, cái thân nó rung động một cái gì ở trong thân nó nó đều biết rõ hết. Mà lúc bấy giờ, không phải nó quay vô như vậy mà nó buồn ngủ, nó bị hôn trầm, nó rất tỉnh táo. Mà nó không chịu nghe ra ngoài nữa mà nó cứ nghe ở trong thân của nó mà thôi.

Lúc bấy giờ cái người mà tu tập đó, khi mà cái tâm nó quay vào trong rồi, thì cái người tu tập không cần phải tập trung trong hơi thở hít thở này kia, mà tự nó nó biết cái hơi thở của nó, rồi cái hơi thở nó tự động nó nhẹ nhàng, nó thanh thản, nó thơi thới, nó làm cho chúng ta luôn lúc nào cũng không có dụng công, không có cực nhọc cái gì hết.

Nghĩa là ngồi đâu thì nó dính đó, nó dính với cái tự nhiên của nó, nó dính với cái hơi thở của nó vậy đó. Đó gọi là tâm ly dục ly ác pháp.

(06:52) “Mỗi động dụng của thân nó đều biết rất rõ…​”

Cái gì ở trong thân của nó nó biết rõ.

Còn bây giờ ở trong thân của chúng ta động dụng chớ cái tâm của chúng ta nó mắc ở ngoài, nó luôn luôn nó tiếp xúc sáu trần ở ngoài, nó chờ đón, nó nằm ở chỗ nào đó nó chờ đón, mà nó không có chịu quay vô trong. Cho nên nhiều khi cái thân của chúng ta sắp sửa bệnh nặng, thì nó phải có những cái trạng thái diễn biến của bệnh đó, nhưng mà chúng ta cũng không biết nữa.

Còn cái người mà cái tâm quay vô trong thì những cái trạng thái mà có thể sắp xảy ra, một cái bệnh gì đó, như bây giờ cái tay của chúng ta sắp sửa mọc cái mụn ghẻ, thì cái hiện tượng, cái tâm của cái người phóng vô trong, thì cái hiện tượng sắp sửa mà nó nổi lên cái mụn ghẻ, nó phải có báo cái hiện tượng ở tại chỗ đó, nó sẽ như thế nào.

Nhưng vì cái trạng thái mà nó sắp sửa, cái thọ ở chỗ đó đó, nó chưa có thô, nó quá vi tế, cho nên cái tâm chúng ta mắc phóng ra ngoài, cho nên nó không biết cái đó.

Đến chừng mà nó nhức nhối này kia, khó chịu, thì lúc bấy giờ cái tâm nó mới chịu quay vô cái chỗ đau đó. Do đó mà chúng ta mới thấy cái chỗ đó bắt đầu nó đỏ, nó sưng lên, rồi bắt đầu đó mà nó nung mủ, nó làm cho chúng ta đau đớn, khổ sở, khó chịu. Đó là cái tâm nó phóng ra ngoài, cho nên cái vi tế ở trong thân của chúng ta xảy ra thì nó không biết.

Cũng như bây giờ chúng ta ngồi đây chứ chúng ta chưa biết cái nhịp tim chúng ta đập, nhưng mà khi nào chúng ta tập trung được thì chúng ta thấy cái nhịp tim của chúng ta đang, rõ ràng là ở trong thân chúng ta đang hoạt động đó.

Như bây giờ cái mạch máu nó đương lưu thông, nó chạy trong khắp cùng cơ thể chúng ta, nhưng mà bây giờ chúng ta không biết nó đang chạy hay không chạy, chúng ta chẳng nghe gì hết. Do đó là cái tâm của chúng ta nó chưa có quay vào trong.

Vì cái sự quay vào trong đó mà Đức Phật gọi là định tỉnh, tức là tỉnh giác đó, cái sức định tỉnh giác đó. Cho nên chúng ta hiện giờ mà tập ức chế tâm cũng là tập cho cái tâm nó quay trở vào trong để cho nó tỉnh giác đó.

Còn cái này, khi mà mình ly dục ly ác pháp rồi thì cái tâm nó thanh tịnh thì nó có cái sức tỉnh giác đó, cho nên nó quay vào trong, cho nên nó rất tỉnh, cứ mỗi mỗi cái hành động gì ở trong thân nó đều biết hết. Đó.

“Tâm quay vô lúc nào cũng thanh thản, nhẹ nhàng, hỷ lạc.”

Hễ mà cái tâm mình quay vô rồi, thì biểu nó ra ngoài nó cũng không ra nữa, biểu nó tiếp nhận một cái gì đó thì nó cũng không tiếp nhận nữa, nó không có ra ngoài. Cho nên nó thanh thản, nó nhẹ nhàng, nó hỷ lạc.

“Vì không phóng ra nên lúc nào tự nó cũng quay vào trong, mọi hoạt động trong thân nó đều biết rõ.”

Nhưng lại bên ngoài, thì nó cũng chẳng biết cái gì ở bên ngoài hết. Nghĩa là cái gì ở trong thân thì nó biết mà ở bên ngoài thì nó không biết. Âm thanh, sắc tướng bên ngoài nó không có nghĩa gì đối với nó hết, bây giờ không có tác động, không làm cho nó khởi cái ham muốn gì ở bên ngoài được hết.